Ο Θ. Βασιλείου για το έργο του Γ.Κοντογιώργη, Οικονομικά συστήματα και ελευθερία, στην Καθημερινή της Κυριακής, 19/12/2010

Η Καθημερινή,

Κυριακή, 19 Δεκεμβρίου 2010

Οι ιδιοκτήτες του οικονομικού συστήματος

Μια νέα ματιά για την αποκωδικοποίηση της σημερινής παγκόσμιας κρίσης
Του Θανάση Bασιλείου

Γιώργος Κοντογιώργης Οικονομικά συστήματα και ελευθερία, εκδ. Ι. Σιδέρη

Η πρώτη διασαφήνιση έχει να κάνει με το ότι το ανά χείρας βιβλίο ταξινομείται στην κατηγορία της πολιτικής επιστήμης. Η πλευρά αυτή γονιμοποιεί το θέμα «πολιτική και οικονομία» υπό το βάρος του «κοινωνικού». Αρκεί να υπενθυμίσω τον πυρήνα του θέματος στο οποίο επιμένει ο συγγραφέας: στην ιδιοκτησιακή θεμελίωση του πολιτικού συστήματος, που οδηγεί στην ενσάρκωσή του, με όρους ταυτολογίας, από το κράτος. Με άλλα λόγια, «εμείς οι πολιτικοί και μαζί οι τεχνοκράτες της τρόικας και του ΔΝΤ είμαστε τα αδιαμφισβήτητα αφεντικά, οι ιδιοκτήτες του συστήματος».

Και ευθύς, διατυπώνεται η κατεξοχήν ένσταση, υπό το πρίσμα της πολιτικής, και που είναι ένα από τα μείζονα θέματα της συζήτησης των ημερών: Είναι δυνατόν το ενδιαφέρον της οικονομικής, όπως τουλάχιστον διατυπώνουν τα περισσότερα εγχειρίδια, να επικεντρώνεται μονοσήμαντα στην παραγωγική αποτελεσματικότητα του οικονομικού συστήματος και μόνον έτσι να αξιολογεί την ποιότητά του; Και ακόμα βαθύτερα: «Αν αποκωδικοποιήσουμε» γράφει ο Γ. Κοντογιώργης «το περιεχόμενο της ανησυχίας των ιθυνόντων στη σοβούσα κρίση, θα διαπιστώσουμε με έκπληξη ότι σκοπός της πολιτικής δεν είναι το συμφέρον της κοινωνίας. Το ενδιαφέρον των πολιτικών εστιάζεται στη διαχείριση της κοινωνικής δυσαρέσκειας έτσι ώστε να μη διαταραχθεί η κοινωνική ειρήνη και συνοχή, δηλαδή, το κεκτημένο της αγοράς». Προσεγγίζεται, σήμερα, το κοινωνικο-πολιτικό και οικονομικό σύστημα με όρους κοινωνίας – δηλαδή των πολιτών με δικαίωμα ψήφου αλλά και των οικονομικών μεταναστών που παράγουν τον πλούτο; Οχι. Κρίνεται σε συνάφεια με την ελευθερία των μελών του κοινωνικού σώματος; Σίγουρα όχι. Οι αρνητικές απαντήσεις προκύπτουν από το γεγονός ότι «το σημερινό οικονομικό σύστημα παραμένει κατά βάση καταπίστευμα της δεσποτικής περιόδου» και στο ότι δεν συνεκτιμάται η βούληση της κοινωνίας και του κοινού συμφέροντος στον σκοπό της πολιτικής του κράτους – γεγονός που προώρισται να έχει καταιγιστικές επιπτώσεις στη σχέση κοινωνίας και πολιτικής.

Η τυπολογία

Στο πυκνό βιβλίο του καθηγητή Γ. Κοντογιώργη τα οικονομικά συστήματα κρίνονται υπό το πρίσμα της ελευθερίας που επιφυλάσσουν στα μέλη του κοινωνικού σώματος.

Georges Contogeorgis Master in European Studies Dix ans d’une expérience européenne créative inégalable

1. En tant qu’institution, le Master in European Studies a dix ans. Mais l’idée était dans l’air bien avant, il y a presque 23 ans.

Nous nous sommes connus, Ariane Landuyt et moi, avant 1990 : à Bruxelles, où nous étions tous deux experts de la Commission européenne pour les programmes européens. Nous discutions souvent de la nécessité de créer de nouvelles institutions universitaires européennes, comme le Master, les IP, des Réseaux, etc., qui répondraient à la dimension européenne des institutions nationales. Ariane était profondément convaincue que les universités nationales devaient aller dans cette direction, s’européaniser. Et déjà ses initiatives allaient dans ce sens.

À cette même époque, j’avais vécu, de mon côté, l’expérience de la création du premier DEA européen de science politique que j’avais proposé à l’IEP de Paris, auquel étaient parties prenantes les Sciences Po de Paris, l’université Panteion d’Athènes et l’université de Louvain-la-Neuve.

Cette première expérience post-universitaire inter-européenne avait eu un étonnant succès. Ce Master a été parmi les premières institutions européennes qui a introduit l’étude et l’enseignement du phénomène des identités collectives. En ma qualité de professeur invité à Sciences Po. (et au Master), j’ai eu la chance de mettre en chantier l’ouverture européenne de l’IEP et de Panteion et d’inspirer même l’European Political Science Network (EPSNET) , qui visait à développer une science politique européenne, complémentaire à celle de l’école anglo-saxonne. Dans ce même cadre, nous avons organisé des IP, des stages et d’autres activités pour nos étudiants. La Revue Internationale de Politique Comparée (5/1998) a consacré tout un numéro à son œuvre, qui portait le titre Les identités territoriales. Pourtant, l’expérience ne dura que quelques années, pour la simple raison que le personnel enseignant la considérait avec suspicion.

Casus Belli - Κοντογιώργης - Το πολιτικό ζήτημα της κρίσης - 2 Δεκ 10

Αναδημοσίευση απο το ιστολόγιο "LoMak's blog"