Ο Γιώργος Κοντογιώργης για το Βυζάντιο, τη θέση του στην κοσμοϊστορία, τη σχέση του με την «αρχαιότητα», τη Δύση, την Ανατολή και το νέο ελληνισμό
Σε μια εκ βάθρων αναπροσέγγιση του Βυζαντίου υπό το πρίσμα της μακραίωνης εποποιίας του ελληνισμού.
Στο αμφιθέατρο του ιδρύματος Εικαστικών
Τεχνών και Μουσικής Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη (Βασιλίσσης Σοφίας και
Μέρλιν) ο καθηγητής Γιώργος Κοντογιώργης θα παρουσιάσει κατά την φετινή περίοδο
σε έξι διαλέξεις τα συμπεράσματα της
έρευνάς του για το Βυζάντιο. Ο ομιλητής επικαλούμενος τις πηγές θα αναδείξει την
απολύτως παραμορφωτική και καταφανώς ιδεολογική ανάγνωση του Βυζαντίου, που διαμόρφωσε
η νεότερη ιστοριογραφία, προκειμένου να νομιμοποιήσει την ηγεμονία της Δύσης και
μια αντίληψη της κοσμοϊστορίας που να την δικαιώνει. Το εγχείρημα αυτό επέβαλε την
ταξινόμηση του Βυζαντίου ως ξένου προς την Ευρώπη πολιτισμού, την τοποθέτηση του Μεσαίωνα ως μέτρου της ιστορικής
εξέλιξης και ως γέφυρας που συνδέει την «αρχαιότητα» με τη νεότερη εποχή. Το εγχείρημα
αυτό θέτει προφανώς ως προαπαιτούμενο την παραδοχή ότι ο ελληνικός κόσμος δεν
νομιμοποιείται να επικαλείται την ιστορική του συνέχεια, και μάλιστα ότι η ανασύνδεσή
του με την αρχαιότητα έγινε μέσω της Δύσης και συγκεκριμένα με τη μετακένωση
του ευρωπαϊκού διαφωτισμού σ’αυτήν.
Στις διαλέξεις αυτές θα διαπιστωθεί
ότι το
βυζάντιο εγγράφεται ως προς όλα στην αρχαιότητα, ότι αποτελεί την συνέχειά της και
μάλιστα την πιο ολοκληρωμένη μήτρα της ελληνικής οικουμένης. Θα εξετασθούν ζητήματα
όπως η εξέλιξη της ελληνικής ταυτότητας στο Βυζάντιο, η οικειοποίηση της ιδέας της
πολιτικής «Ρώμης» από τον ελληνισμό προκειμένου να επανέλθει στην ηγεμονία της οικουμένης,
ο κόσμος των πόλεων και της εταιρικής οικονομίας που η νεοτερικότητα αποσιωπά
αρνούμενη την ύπαρξή τους, ο νομικός πολιτισμός του Βυζαντίου και ο ιδιαίτερος τύπος
κράτους που συνιστά η βυζαντινή κοσμόπολη. Η ανάδειξη των θεμελίων της ελληνικής
εποποιίας της βυζαντινής οικουμένης (η οποία διήρκεσε ένδεκα αιώνες, έναντι
μόλις τεσσάρων μόλις αιώνων της Ρώμης και άλλων τόσων περίπου των ελληνιστικών
χρόνων) αποτελεί την βάση για την κατανόηση του κομβικού ρόλου του Βυζαντίου στην
απόσειση της δυτικής φεουδαρχίας και στην επανεκκίνηση της διαδικασίας του ανθρωποκεντρικού
μετασχηματισμού της, στην πολιτισμική
ενοποίηση του ευρωπαϊκού χώρου, στη διαμόρφωση εν τέλει του νεότερου κόσμου. Το
Βυζάντιο υπήρξε, κατά τον καθηγητή, μια ζώσα πραγματικότητα, καθόλου στατική,
στο πλαίσιο της οποίας επήλθαν μεταβολές στον ανθρωποκεντρικό κορμό του
ελληνισμού, που υπερβαίνουν ακόμη και εκείνες της κλασικής και ελληνιστικής
αρχαιότητας.
Οι διαλέξεις θα γίνουν:
5, 12, 19 Δεκεμβρίου 2017
9, 16, 23 Ιανουαρίου 2018
Τρίτη,
18.00-20.00
Πληροφορίες-Κρατήσεις: 210361120
