"Διαπραγματευόμενοι την ψήφο μας, χάσαμε την αυτονομία της σκέψης μας"
Ζούμε
το τέλος των βεβαιοτήτων;
Από τα τέλη της
δεκαετίας του ’80 έχει τελειώσει η εποχή των βεβαιοτήτων. Από τότε διαφάνηκε
ότι η ανθρωπότητα εισερχόταν σε μια νέα εποχή, αφού η εποχή της μετάβασης από
τη φεουδαρχία στις κοινωνίες με πρώιμη μεν πλην όμως ελευθερία είχε παγιωθεί.
Μέχρι τότε όλα γίνονταν μέσα στο κράτος,
εκεί συναντιόταν η κοινωνία της εργασίας με την αστική τάξη. Οι μεν κατείχαν το
οικονομικό σύστημα, οι δε ήταν μεν ιδιώτες, διέθεταν όμως μέσω του δικαιώματος
της εξωθεσμικής δράσης (λχ της απεργίας, της διαδήλωσης κλπ) τη δυνατότητα να
πιέζουν για να αντλήσουν κάποια οφέλη για τον εαυτό τους. Κάπου στο ενδιάμεσο
τα βρίσκανε και δημιουργούνταν οι όροι της συνοχής, άρα και μια σχετική
ικανοποίηση και των δύο. Σταδιακά, όμως η οικονομία αισθάνθηκε να μην την χωρά
το κράτος, επιδίωξε την χειραφέτησή της από το κράτος με την βοήθεια της
τεχνολογίας, και διεκδίκησε το δικαίωμα να επιχειρεί στο σύνολο του πλανήτη.
Παλαιότερα, όταν η οικονομία είχε ως κύριο πεδίο δράσης το κράτος, επιδιωκόταν
η προστασία της από τον εξωτερικό ανταγωνισμό. Θυμηθείτε την κόκα κόλα που δεν
έμπαινε στην Ελλάδα επειδή υπήρχε το Ταμ – Ταμ του Φιξ. Στη νέα εποχή που
εισήλθαμε, αυτό τελείωσε και πλέον η οικονομία κινείται διακρατικά, χωρίς να
ενδιαφέρεται για την κοινωνική συνοχή. Ο ηγεμόνας αυτής της νέας οικονομικής
εποχής άλλαξε επίσης. Από την βιομηχανική βασικά αστική τάξη περάσαμε στην
χρηματοπιστωτική και εμπορευματική ηγεσία. Το νέο αυτό περιβάλλον, σου
επιτρέπει να παράγεις στην Κίνα ένα προϊόν με πέντε ευρώ και να το πουλάς,
ενθυλακώνοντας την υπεραξία, τρακόσια ευρώ στην Ευρώπη. Συγχρόνως ο νέος αυτός
ηγεμόνας έχει επιδοθεί στην παραγωγή νομιζομένου χρήματος, το οποίο δεν
αντιστοιχείται με την παραγωγή. Αυτό έχει μεταβάλει τους συσχετισμούς. Πρώτη
βεβαιότητα που διαλύθηκε, είναι το γεγονός ότι είτε διαδηλώσεις είτε απεργήσεις, το μόνο που θα πετύχεις είναι να βλάψεις
κάποια μέλη της κοινωνίας (τους μετακινουμένους, τους καταστηματάρχες κλπ) όχι
όμως και τις αγορές και την εξουσία που μετεβλήθη σε Ομηρό τους. Στο μεταξύ
όμως οι κοινωνίες χειραφετήθηκαν, έπαψαν να εναρμονίζονται οι κοινωνικές ομάδες
με τις ιδεολογίες και εδώ παρατηρούμε το τέλος μιας άλλης βεβαιότητας, του
τέλους των διαφορών σε θεμελιώδη ζητήματα, μεταξύ αριστεράς και δεξιάς,
φιλελευθερισμού και σοσιαλισμού. Είναι
οφθαλμοφανές ότι η αριστερά δεν έχει σε τίποτα να διαφοροποιηθεί από τις
δυνάμεις της δεξιάς: συμφωνούν στο πολιτικό σύστημα, στις θεμελιώδεις
πολιτικές, στην αισθητική του πολιτεύεσθαι, στο σκοπό της πολιτικής, στην
ανάγκη οι κοινωνίες να παραμείνουν στην ιδιωτεία.
Σήμερα
δηλαδή, δεν θεωρείτε ότι υπάρχει δεξιά ή αριστερά;
Σε τίποτε απολύτως.
Πρέπει να πω ότι ποτέ δεν διέφεραν παρά μόνον ως προς το κοινωνικό τους
ακροατήριο. Οι μεν υποστήριζαν τις αστικές δυνάμεις, οι δεν τις δυνάμεις της
εργασίας.
