Γ. Κοντογιώργης, Ο Ελληνισμός ως ιστορία και ως κοινωνία στα αζήτητα του νεοελληνικού πολιτειακού μορφώματος

Γ. Κοντογιώργης – Ο Ελληνισμός
ως ιστορία και ως κοινωνία στα αζήτητα του νεοελληνικού πολιτειακού μορφώματος- 26.5.2018

Lo Mak

Ομιλία του
Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου κ.
Γιώργου Κοντογιώργη με θέμα «Ο Ελληνισμός ως ιστορία και ως κοινωνία στα
αζήτητα του νεοελληνικού πολιτειακού μορφώματος», η οποία πραγματοποιήθηκε στις
26.5.2018 στο Αριστοτέλειον Θέατρο Θεσσαλονίκης, στο 2ο Διεθνές Συνέδριο
Επιστημών & Τεχνών «Η Οδύσσεια της Γνώσεως» που διοργανώθηκε από τον
Πολιτιστικό Σύλλογο «Απόλλωνος Ναός».

Γιώργος Κοντογιώργης, Πως ο ΣΥΡΙΖΑ χειρίσθηκε επικοινωνιακά την ήττα του 2015

Γιώργος Κοντογιώργης, Πως ο ΣΥΡΙΖΑ χειρίσθηκε επικοινωνιακά την ήττα του 2015

Γιώργος Κοντογιώργης

23 Μάϊου 2018

FacebookTwitterGoogle+PinterestEmailPrintShares26

Ο τρόπος που η κυβέρνηση Τσίπρα διαχειρίσθηκε πολιτικά την ήττα της κατά τις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγε με την ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2015 είναι εξόχως αποκαλυπτική. Σε μια πρώτη φάση, εμφάνισαν την προδιαγεγραμμένη (πριν ακόμη αρχίσει η διαπραγμάτευση) συνθηκολόγηση ως ηρωική αντίσταση. Επιστρατεύθηκε συγχρόνως το επιχείρημα ότι η συντριπτική ήττα οφείλεται στον κακό αντίπαλο που δεν σεβάσθηκε τα αξιακά θεμέλια της ΕΕ και εκβίασε την Ελλάδα.

Επιχειρήθηκε να υποστηριχθεί ότι η θέση του σκληρού πυρήνα της ΕΕ υπαγορεύθηκε από την αριστερή κυβέρνηση που ήθελε να απομονώσει. Επιχείρημα που δεν ευσταθεί, καθώς η αριστερή κυβέρνηση δεν προέταξε καμία αριστερή πολιτική, αφού όσα έλεγε ανήκαν στον κλασικό φιλελευθερισμό. Επιπλέον, οι ισχυροί της Ένωσης εφήρμοσαν την ίδια πολιτική και έναντι των προηγουμένων κυβερνήσεων, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, όπως και έναντι των άλλων χωρών που είναι σε μνημόνιο.

Το χειρότερο όλων, που αναδεικνύει το αδιέξοδο της χώρας, είναι ότι η τραγική ήττα (και όσα την συνόδευσαν) ομολογήθηκε ως αποτέλεσμα μιας ηρωικής μάχης. Μιας μάχης που δόθηκε χωρίς να έχουν εκτιμηθεί το πεδίο της μάχης, οι δυνάμεις του αντιπάλου, η μαχητική διαθεσιμότητα και οι εφεδρείες της χώρας και, κυριολεκτικά, ως προϊόν ενός χωρίς προηγούμενο ερασιτεχνισμού και ανευθυνότητας της κυβέρνησης.

Οδήγησαν την χώρα σε έναν πόλεμο, με προσημειωμένο το αποτέλεσμα, για να ικανοποιήσουν το εσωτερικό τους ακροατήριο, που εξέφραζε την αγανάκτησή του για το αδιέξοδο που την είχε οδηγήσει η πολιτική τάξη. Για την ήττα, όμως, κατηγορούν τον αντίπαλο προσάπτοντάς του ότι ήταν προετοιμασμένος καθόλα, ενώ αυτοί προσήλθαν στον πόλεμο εν επιγνώσει ότι πήγαιναν σ’ αυτόν «ξυπόλυτοι στ’ αγκάθια».

Στο πλαίσιο αυτό, η Συριζαία Αριστερά, αντιμέτωπη με το αδιέξοδο που η ίδια καλλιέργησε και τη διαφαινόμενη μετά βεβαιότητας συνθηκολόγηση, επιζήτησε, κατά την συνήθη στην πολιτική τάξη πρακτική, να μετακυλήσει την ευθύνη της αποτυχίας της στην κοινωνία. Να επιτύχει από αυτήν νομιμοποίηση της οβιδιακής της μεταμόρφωσης: από την ριζική αντιμνημονιακή στάση των εκλογών του Ιανουαρίου 2015 στην απολύτως μνημονιακή παράδοση του καλοκαιριού 2015.

Συμφωνείτε με το μνημόνιο Γιούνκερ ή όχι;

Έχει ενδιαφέρον να προσέξει κανείς τη διατύπωση του ερωτήματος στο δημοψήφισμα: συμφωνείτε με το μνημόνιο Γιούνκερ ή όχι; Στην πραγματικότητα το ερώτημα ετίθετο διαζευκτικά: εάν η κοινωνία των πολιτών συμφωνεί με το μνημόνιο Γιούνκερ, ή με το μνημόνιο της κυβέρνησης που κατέθεσε στην τρόικα λίγες ημέρες πριν. Η διαφορά τους ήταν μηδαμινή και εάν όντως η κυβέρνηση προσήρχετο στη διαπραγμάτευση θα μπορούσε να επιτύχει τον συγκερασμό μεταξύ των δύο σχεδίων, προς όφελος της χώρας.

Επιλέγοντας τη μετακύλυση του πολιτικού κόστους της αποτυχίας στην κοινωνία, υπέγραψε τελικά ένα μνημόνιο, μετά το δημοψήφισμα, καταφανώς βαρύτερο από εκείνο του Γιούνκερ. Ωστόσο, η κοινωνία των πολιτών με την ψήφο της απαντούσε, παραπλανημένη, με γνώμονα το δίλημμα “μνημόνιο Γιούνκερ ή όχι μνημόνιο;” Το οποίο, και αυτό ήταν ψευδές δίλημμα, αφού η απαλλαγή της χώρας από τα μνημόνια των δανειστών προϋποθέτει την εφαρμογή ενός μνημονίου κατά του δυναστικού κράτους, που θα οδηγεί προεχόντως στην υπέρβαση της κομματοκρατίας.

Οπωσδήποτε, η περίπτωση του δημοψηφίσματος καταδεικνύει ότι η Συριζαία Αριστερά φόρτωσε κυριολεκτικά στη χώρα ένα ακόμη μνημόνιο όχι γιατί ήταν εξ αντικειμένου αναγκαίο, αλλά γιατί, όπως και τα προηγούμενα, έγιναν αναπόφευκτα λόγω της ηγεμονίας του κομματικού/ιδιοτελούς πατριωτισμού επί του εθνικού πατριωτισμού. Εν ολίγοις, λόγω της πολιτικής αβελτηρίας των κυβερνώντων.

Η προσχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ στο μνημονιακό στρατόπεδο έδωσε το έναυσμα για την πραγματοποίηση της ρήξης στο εσωτερικό του κόμματος, που δεν έγινε στην περίοδο πριν από την άνοδό του στην εξουσία. Η ρήξη αυτή, εστιάσθηκε, όπως αναμενόταν, στη στρατηγική ηγεμονία επί του κόμματος.

Ομοιογενής δεξαμενή στελεχών

Καμία από τις αντιμαχόμενες μερίδες δεν προέκρινε μια αλλαγή πολιτικής, δεν ήγειρε έστω ακροθιγώς το ζήτημα της υπέρβασης της κομματοκρατίας και του δυναστικού κράτους. Και τούτο, διότι η δεξαμενή από την οποία αντλεί ο ΣΥΡΙΖΑ τα στελέχη του είναι ομοιογενής. Τα στελέχη, που εξέφραζαν και βίωσαν επί μακρόν στο παρασιτικό περιβάλλον της κομματοκρατίας, είναι στην απόλυτη θέση να περιθωριοποιούν ή να εκβράζουν από την παράταξη οποιαδήποτε διαφοροποίηση από την λυμεωνική ορθοταξία.

Στο πλαίσιο αυτό, η κοινωνία, μετά το δημοψήφισμα, κλήθηκε ουσιαστικά να επιλύσει το εσωτερικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ, με την προκήρυξη εκλογών, οι οποίες ωστόσο απέβλεπαν επίσης στη νομιμοποίηση της οβιδιακής στροφής της ηγεσίας του. Ο “νέος” ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές επειδή οι αντίπαλοι στο κόμμα προέκριναν μια λύση που απέρριπτε η κοινωνία στη συντριπτική της πλειοψηφία και ήταν οφθαλμοφανώς αδιέξοδη, έως καταστροφική.

Και, εν πάσει περιπτώσει, ο “ανθρωπότυπός” τους δεν διεκρίνετο από εκείνον του πρωτογενούς ΣΥΡΙΖΑ. Στην ίδια πολιτική χοάνη είχαν ανδρωθεί. Το πλέον εμφανές, εντούτοις, επιχείρημα του Τσίπρα ήταν ότι, αφενός η κοινωνία κλήθηκε να αποφανθεί πριν από την αποστολή του “λογαριασμού” του νέου μνημονίου σ’ αυτήν, αφετέρου ότι δεν είχε αντίπαλο. Ο χρόνος, από τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, ήταν πολύ μικρός για να απορροφήσουν οι αντιρρήσεις από τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, την απέχθεια μεγάλου μέρους της κοινωνίας προς τις δυνάμεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που κυβέρνησαν έως τότε τον τόπο.

Γ. Κοντογιώργης - Η οικονομική κρίση ως κρίση της νεοτερικότητας - 13.5. 2018

Γ. Κοντογιώργης - Η οικονομική
κρίση ως κρίση της νεοτερικότητας - 13.5.2018

Lo Mak

Διάλεξη του
Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου κ.
Γιώργου Κοντογιώργη με θέμα «Η οικονομική κρίση ως κρίση της νεοτερικότητας και
η ανάγκη αλλαγής του πολιτικού συστήματος», η οποία πραγματοποιήθηκε στις
13.5.2018 στον Οργανισμό Παιδείας Πολιτισμού και Περιβάλλοντος «Ο Ξενοφών» του
Δήμου Σπάτων Αρτέμιδος και διοργανώθηκε από την Πρωτοβουλία Πολιτών Αρτέμιδος.

Γιώργος Κοντογιώργης, Εγγυητής της κομματοκρατίας και εκλεκτός της Τρόικας

 

Γιώργος Κοντογιώργης,

Εγγυητής της κομματοκρατίας και εκλεκτός της Τρόικας

Γιώργος Κοντογιώργης

17 Μάϊου 2018 

FacebookTwitterGoogle+PinterestEmailPrintShares35

Μετά τη μνημονιακή του στροφή, ο ΣΥΡΙΖΑ κατά μία έννοια κατέλαβε τον ρόλο της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και, μάλιστα, υπό πλεονεκτικότερους όρους, αφού, ως εκ της θέσεώς του, παρείχε πια αριστερή νομιμοποίηση στο επιχείρημα ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος για την Ελλάδα. Συγχρόνως, με την έμπρακτη διαβεβαίωση ότι δεν θα αγγίξει το παλαιό καθεστώς (της δυναστικής κομματοκρατίας), έθεσε το αντίπαλο κομματικό στρατόπεδο στο περιθώριο των δυνάμεων που καθορίζουν τα πράγματα στη χώρα.

Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 επιβεβαίωσαν, για μια ακόμη φορά, την απονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος. Υπό το πρίσμα αυτό, η καταγραφή του Ευρωβαρόμετρου ότι η ελληνική κοινωνία απορρίπτει συνολικά (σε ποσοστό 92%) το πολιτικό-κομματικό σύστημα, αποκτά σημαίνουσα σημασία. Με σχεδόν το 50% του εκλογικού σώματος να αρνείται να προσέλθει στις κάλπες ή να ψηφίζει λευκό, άκυρο και αντισυμβατικά ή περιθωριακά κομματικά μορφώματα, διαπιστώνεται επίσης μια προφανής δυσαρμονία μεταξύ της βούλησης της κοινωνίας των πολιτών και της Βουλής. Δυσαρμονία, η οποία θα εκδηλωθεί στην αμέσως επόμενη περίοδο με το στρίμωγμα της κοινωνίας ανάμεσα στη Σκύλα του δυναστικού κράτους και στη Χάρυβδη της εντελλόμενης λογιστικής της τρόικας.

Στο μέτρο που ο ΣΥΡΙΖΑ εισπήδησε στον χώρο της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, οι δυνάμεις αυτές, βεβαρημένες με τις πολιτικές τους επιλογές που οδήγησαν στην κρίση, βάθυναν και παρέτειναν τη διάρκειά της, δυσκολεύονται να ανακτήσουν την ταυτότητά τους και να αποτελέσουν έναν πειστικό εναλλακτικό πολιτικό σχηματισμό εξουσίας. Υπό την έννοια αυτή, ο Τσίπρας επιβιώνει ως μεγάλος παίχτης στην ελληνική πολιτική σκηνή, εγγυητής, αφενός του ουσιώδους του καθεστώτος της ολιγαρχικής κομματοκρατίας, αφετέρου ο εκλεκτός όσο και αναγκαστικός συνομιλητής της τρόικας.

Το έλλειμμα νομιμοποίησης στην κοινωνία, δεν αισθάνεται ότι τον αφορά άμεσα, αφού αντισταθμίζεται κατά τον παραδοσιακό τρόπο με την εισαγωγή συμπληρωματικής στήριξης από τον ξένο παράγοντα. Η συμφωνία αυτή στο πρόσωπο Τσίπρα, υπόσχεται εντέλει τη διατήρηση αλώβητου του πολιτικού συστήματος, που εγγυάται μεν την “λογιστική” προσήνεια της χώρας στη στρατηγική του μνημονίου, ενοχοποιείται όμως ως υπαίτιο της εισόδου της χώρας στην κρίση και της μακροημέρευσής της.

Κατά τούτο, η περίπλοκη αυτή εξίσωση δεν απαντά στο ερώτημα της θεραπείας της ελληνικής κακοδαιμονίας, στο γεγονός ότι η κρίση που διανύει η χώρα αποτελεί εκδήλωση μιας διαρκούς κρίσης που μαστίζει την ελληνική κοινωνία, από τη στιγμή που εισήλθε στο κράτος-έθνος και κατατρώγει τις σάρκες της. Εν κατακλείδι, από όποια πλευρά και αν προσεγγίσουμε το ελληνικό πρόβλημα καταλήγουμε ότι είναι βαθιά πολιτικό.

Αποτελεί απόρροια της ασυμβατότητας του πολιτικού συστήματος με το ανθρωποκεντρικό ανάπτυγμα της κοινωνίας των πολιτών. Ασυμβατότητα που προκαλεί σημαίνουσες δυσμορφίες στην πολιτική συμπεριφορά του πολίτη και σε μια αθεράπευτη δυσπλασία του σύνολου κράτους. Την οποία στη συνέχεια μετακυλύει σε όλες τις επιμέρους περιοχές της κοινωνικο-οικονομικής, πολιτισμικής και πολιτικής ζωής. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία αναίρεσε και την τελευταία ψευδαίσθηση που εκαλλιεργείτο από κύκλους της Αριστεράς ότι το ελληνικό πρόβλημα οφειλόταν στις δυνάμεις του παλαιού καθεστώτος (του δικομματισμού), που άσκησαν διαχρονικά τη διακυβέρνηση της χώρας. Το επιχείρημα “Πρώτη φορά Αριστερά” που προέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ με την άνοδο στην εξουσία, κατέρρευσε εν τη γενέσει του.

Οργανικό μέρος του προβλήματος

Κατέδειξε, πέραν από κάθε αμφιβολία, ότι ο ίδιος, ως Αριστερά, αποτελεί οργανικό μέρος του ελληνικού προβλήματος, ότι δηλαδή η ελληνική κρίση είναι προεχόντως πολιτική. Ότι, πιο συγκεκριμένα, η ελληνική κρίση είναι το αποτέλεσμα όχι μόνο της αναντιστοιχίας του νεοτερικού προ-αντιπροσωπευτικού κράτους με το πολιτικό ανάπτυγμα της ελληνικής κοινωνίας, αλλά, και του, ως εκ τούτου, εκφυλισμού του σε μια πνιγηρή ολιγαρχική κομματοκρατία.

Πρόκειται, εντέλει, για μια πολυσήμαντη εκτροπή του ελληνικού πολιτικού συστήματος, το οποίο ενόσω δεν συνεκτιμά την αιτία της, θα αδυνατεί να εναρμονισθεί με το μέλλον του κόσμου που έρχεται. Και ενόσω δεν εναρμονίζεται τόσο θα συσσωρεύει καταστροφές στον ελληνικό κόσμο. Κατά τούτο, η κρίση της ελληνικής κοινωνίας προόρισται να διαρκέσει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε βάθος χρόνου, με άγνωστες, αλλά πάντως, αρνητικές συνέπειες για τη χώρα.

Αναφέρομαι σε ένα βάθος χρόνου, που η διάρκειά του θα συναρτηθεί με τις γενικότερες εξελίξεις στον σύγχρονο κόσμο, δηλαδή με τη δυναμική της μετάβασης των κοινωνιών του στο μέλλον. Η συνάρμοση ακριβώς αυτή, των κοινωνιών της δυτικής πρωτοπορίας, με το αντιπροσωπευτικό πρόσημο της Πολιτείας, η μεταβολή τους από την πολιτισμική οντότητα του «λαού» σε κοινωνία των πολιτών και εντέλει σε θεσμό της Πολιτείας, θα συμπαρασύρει την ελληνική κοινωνία στην εκ νέου συνάντησή της με το ιστορικό πολιτειακό της πρόσημο, που βίωνε έως την είσοδό της στο απολυταρχικό και στη συνέχεια πολιτικά κυρίαρχο κράτος.