Ο Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανης του Παντείου
Πανεπιστημίου κ. Γιώργος Κοντογιώργης στις 6.2.2017 στον ραδιοφωνικό σταθμό
ALPHA Radio 88.6 της Καβάλας και στον δημοσιογράφο Νίκο Χαζαρίδη.
... μια από τις αιτίες της κρίσης είναι και η αδυναμία-σκόπιμη η όχι- των μέσων να μεταφέρουν στην κοινωνία απόψεις που να συμβάλλουν στη λύση. Για τους καλοπροαίρετους - οι άλλοι δεν έχουν καμία σημασία- καλό θα είναι να γνωρίζουν πριν καλέσουν κάποιον αυτά που γράφει στα βιβλία του, αυτά που γενικότερα υποστηρίζει, ακόμη και αν αυτό είναι δύσκολα κατανοητό, ώστε να συζητήσουμε επιτέλους επί της ουσίας την άποψη. Το ερώτημα για παράδειγμα ευρώ η δραχμή υπάρχουν πολλοί ειδικοί να το απαντήσουν, δεν θέλω να κολακέψω τον Κύριο Κοντογιώργη, ούτε ισχυρίζομαι ότι γνωρίζω περισσότερα, όμως αν συζητούσαμε πρακτικά κάποτε πως θα πετύχουμε τη τη θεσμική συμμετοχή-συνάντηση της κοινωνίας με την πολιτεία, το δικαίωμα στην ανάκληση κλπ στα ερωτήματα ευρώ ή δραχμή, ένωση ή όχι, δημοκρατία ή απολυταρχία, δε θα χρειαζόταν να απαντήσουμε γιατί μάλλον θα είχαν λυθεί. Είναι κρίμα όταν κάποιος σου δείχνει το φεγγάρι εσύ να κοιτάς το δάχτυλο.-
Κύριε καθηγητά, θα ήθελα να καταθέσω κάποιους προβληματισμούς, και ζητώ συγνώμη γιατί μάλλον θα μακρηγορήσω για τα μέτρα ενός σχολίου σε ιστολόγιο.
Λέτε συχνά ότι δεν υπάρχει ακόμα πρόταγμα πραγματικού εκδημοκρατισμού και οι πολίτες είναι ακόμα εγκλωβισμένοι στη λογική εναλλαγής των κομμάτων-δυναστών τους. Κατά τη γνώμη μου, το πρόταγμα αυτό υπάρχει ήδη, πηγάζει από την ενστικτώδη συνειδητοποίηση από τη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου ότι τελικά «όλοι είναι ίδιοι», και εκδηλώνεται προς το παρόν με τη σχεδόν καθολική απαξίωση αυτής της πολιτικής τάξης. Το ότι η κοινωνία σύρεται στις κάλπες κάθε 4 χρόνια και καταλήγει ξανά να νομιμοποιεί το παρόν καθεστώς οφείλεται εν μέρει στη φύση του ανθρώπου που είναι να ελπίζει, και μάλιστα στην λύση που του φαίνεται πιο εύκολη. Εξ ου και προσβλέπει σε σωτήρες, καθότι νοιώθει εντελώς ανίσχυρος να αλλάξει ο ίδιος τη πολιτική, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά. Επίσης ο κοινός πολίτης δεν μπορεί να βασιστεί στο θεωρητικό επίπεδο, και τελικά ακολουθεί τις δράσεις που του είναι οικείες, δε μπορεί δηλαδή εύκολα από μόνος του να συλλάβει με ποιο τρόπο θα μετουσιώσει τις θεωρητικές διαπιστώσεις και προτάσεις του ακαδημαϊκού και πνευματικού κόσμου σε νέες πρακτικές δράσεις. Έτσι συνεχίζει να αναλώνεται σε διαδηλώσεις, Γένοβες και άλλες τέτοιου τύπου αντιδράσεις που ανήκουν στο παρελθόν.
Αναφέρεστε συχνά στην εξέλιξη των κοινωνιών και των πολιτικών συστημάτων ως ανάλογη με την βιολογική εξέλιξη του ανθρώπου. Η εξέλιξη όμως δεν φαίνεται να είναι γραμμική που νομοτελειακά θα καταλήξει σε δημοκρατία, ειδάλλως μια Ελληνική οικουμένη ως κοσμοσύστημα θα έπρεπε λογικά να είχε καταφέρει να εγκαθιδρυθεί κάποια στιγμή ίσως μετά τον Αλέξανδρο και τους Ελληνιστικούς χρόνους. Αντ’ αυτού, βλέπουμε μια κυκλική εξέλιξη και εναλλαγή πολιτικών συστημάτων – και μάλιστα ετεροχρονισμένα σε πλανητικό επίπεδο – η οποία διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από τη διακρατική πάλη, και όχι από κάτω προς τα πάνω. Έτσι βλέπουμε π.χ. τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να καταλύει το Ελληνικό δημοκρατικό παράδειγμα, το οποίο δε καταφέρνει να επιστρέψει, τουλάχιστον σε επίπεδο κράτους, ούτε επί της ουσιαστικά Ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Και ας μην αναφερθούμε καν στο Νεοελληνικό κράτος. Όπως έχετε πει άλλωστε, υποχρεωθήκαμε να οπισθοδρομήσουμε για να ¨εκσυγχρονιστούμε¨. Θα ήταν χρήσιμη η γνώμη σας επ΄αυτού.
Πρέπει να δημιουργήσουμε νέα εργαλεία κοινωνικού αγώνα με τα οποία ο πολίτης θα επιδιώξει τη θεσμοθέτηση της συλλογικής συμμετοχής του στην πολιτική, εδώ και τώρα. Πρέπει να προσπαθήσουμε να επισπεύσουμε και να οδηγήσουμε τη διαδικασία εξέλιξης. Όπως λέτε και ο ίδιος, ποτέ στην ιστορία οι κρατούντες δεν απεμπόλησαν την εξουσία από μόνοι τους. Αλλά και ποτέ η κατάρρευση ενός σάπιου πολιτικού συστήματος δεν οδήγησε σε εξελικτικά ανώτερες και δημοκρατικότερες καταστάσεις αν δεν υπήρχαν οργανωμένοι φορείς, με κάποιας μορφής εξουσία στα χέρια τους, έτοιμοι να φέρουν ¨χειροπιαστές¨ εναλλακτικές στο προσκήνιο. Ακόμα και όταν γίνεται αυτό, βλέπουμε δυνάμεις ή ολόκληρες τάξεις να ηγούνται των κοινωνικών αγώνων για αλλαγή ως αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας, και στο τέλος να αποσπούνται από αυτήν και απλώς να αντικαθιστούν τους προηγούμενους στη καταδυνάστευση του κοινωνικού συνόλου. Δείτε π.χ. την αστική τάξη και την αντικατάσταση των μοναρχιών να φτάνει στον 20ο αιώνα να δημιουργεί τις δυνάμεις της λεγόμενης Αγοράς που ελέγχουν μέχρι σήμερα τη πολιτική ζωή παγκοσμίως.
Η τεχνολογία μπορεί δυνητικά να προσφέρει τέτοια εργαλεία, αλλά από την άλλη είναι πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιηθεί για τον αντίθετο σκοπό από τους κρατούντες, οι οποίοι δρουν θεσμικά, μεθοδικά και οργανωμένα. Είναι χαρακτηριστικό και ανησυχητικό το πώς σχεδόν όλες οι επιστημονικές ανακαλύψεις σε επιστήμες όπως η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία και η ψυχολογία καταλήγουν να χρησιμοποιούνται περισσότερο από τους κρατούντες για τη χειραγώγηση των πολιτών και της πολιτικής τους συμπεριφοράς, παρά από τη μάζα των πολιτών για τη χειραφέτησή της και τον εκδημοκρατισμό της πολιτικής. Πώς να ξεπεραστεί αυτό το δομικό εμπόδιο και ο φαύλος κύκλος που δημιουργεί;
Κε καθηγητά, λέτε ότι στη χώρα "εχει επιβληθεί καθεστώς κατοχής". Μπορείτε να μας διευκρινήσετε το πότε ακριβώς επιβλήθηκε αυτό το καθεστώς και ποιά η χρονική σύνδεση της συγκεκριμένης " επιβολής" με την υπόθεση Don Pacifico ή αλλοιώς με τα "Παρκερικά" γεγονότα; Ξέρετε, πρίν λίγα χρόνια, ένας Τούρκος στρατιωτικός είχε βάλει το εξής ερώτημα: Εσείς οι Ελληνες επαναστατήσατε το 1821 και φύγατε από την επιρροή μας, εντάξει. Το που πήγατε, το καταλάβατε;;"
... μια από τις αιτίες της κρίσης είναι και η αδυναμία-σκόπιμη η όχι- των μέσων να μεταφέρουν στην κοινωνία απόψεις που να συμβάλλουν στη λύση. Για τους καλοπροαίρετους - οι άλλοι δεν έχουν καμία σημασία- καλό θα είναι να γνωρίζουν πριν καλέσουν κάποιον αυτά που γράφει στα βιβλία του, αυτά που γενικότερα υποστηρίζει, ακόμη και αν αυτό είναι δύσκολα κατανοητό, ώστε να συζητήσουμε επιτέλους επί της ουσίας την άποψη. Το ερώτημα για παράδειγμα ευρώ η δραχμή υπάρχουν πολλοί ειδικοί να το απαντήσουν, δεν θέλω να κολακέψω τον Κύριο Κοντογιώργη, ούτε ισχυρίζομαι ότι γνωρίζω περισσότερα, όμως αν συζητούσαμε πρακτικά κάποτε πως θα πετύχουμε τη τη θεσμική συμμετοχή-συνάντηση της κοινωνίας με την πολιτεία, το δικαίωμα στην ανάκληση κλπ στα ερωτήματα ευρώ ή δραχμή, ένωση ή όχι, δημοκρατία ή απολυταρχία, δε θα χρειαζόταν να απαντήσουμε γιατί μάλλον θα είχαν λυθεί. Είναι κρίμα όταν κάποιος σου δείχνει το φεγγάρι εσύ να κοιτάς το δάχτυλο.-
ΑπάντησηΔιαγραφήΚύριε καθηγητά, θα ήθελα να καταθέσω κάποιους προβληματισμούς, και ζητώ συγνώμη γιατί μάλλον θα μακρηγορήσω για τα μέτρα ενός σχολίου σε ιστολόγιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΛέτε συχνά ότι δεν υπάρχει ακόμα πρόταγμα πραγματικού εκδημοκρατισμού και οι πολίτες είναι ακόμα εγκλωβισμένοι στη λογική εναλλαγής των κομμάτων-δυναστών τους. Κατά τη γνώμη μου, το πρόταγμα αυτό υπάρχει ήδη, πηγάζει από την ενστικτώδη συνειδητοποίηση από τη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου ότι τελικά «όλοι είναι ίδιοι», και εκδηλώνεται προς το παρόν με τη σχεδόν καθολική απαξίωση αυτής της πολιτικής τάξης. Το ότι η κοινωνία σύρεται στις κάλπες κάθε 4 χρόνια και καταλήγει ξανά να νομιμοποιεί το παρόν καθεστώς οφείλεται εν μέρει στη φύση του ανθρώπου που είναι να ελπίζει, και μάλιστα στην λύση που του φαίνεται πιο εύκολη. Εξ ου και προσβλέπει σε σωτήρες, καθότι νοιώθει εντελώς ανίσχυρος να αλλάξει ο ίδιος τη πολιτική, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά. Επίσης ο κοινός πολίτης δεν μπορεί να βασιστεί στο θεωρητικό επίπεδο, και τελικά ακολουθεί τις δράσεις που του είναι οικείες, δε μπορεί δηλαδή εύκολα από μόνος του να συλλάβει με ποιο τρόπο θα μετουσιώσει τις θεωρητικές διαπιστώσεις και προτάσεις του ακαδημαϊκού και πνευματικού κόσμου σε νέες πρακτικές δράσεις. Έτσι συνεχίζει να αναλώνεται σε διαδηλώσεις, Γένοβες και άλλες τέτοιου τύπου αντιδράσεις που ανήκουν στο παρελθόν.
Αναφέρεστε συχνά στην εξέλιξη των κοινωνιών και των πολιτικών συστημάτων ως ανάλογη με την βιολογική εξέλιξη του ανθρώπου. Η εξέλιξη όμως δεν φαίνεται να είναι γραμμική που νομοτελειακά θα καταλήξει σε δημοκρατία, ειδάλλως μια Ελληνική οικουμένη ως κοσμοσύστημα θα έπρεπε λογικά να είχε καταφέρει να εγκαθιδρυθεί κάποια στιγμή ίσως μετά τον Αλέξανδρο και τους Ελληνιστικούς χρόνους. Αντ’ αυτού, βλέπουμε μια κυκλική εξέλιξη και εναλλαγή πολιτικών συστημάτων – και μάλιστα ετεροχρονισμένα σε πλανητικό επίπεδο – η οποία διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από τη διακρατική πάλη, και όχι από κάτω προς τα πάνω. Έτσι βλέπουμε π.χ. τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να καταλύει το Ελληνικό δημοκρατικό παράδειγμα, το οποίο δε καταφέρνει να επιστρέψει, τουλάχιστον σε επίπεδο κράτους, ούτε επί της ουσιαστικά Ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Και ας μην αναφερθούμε καν στο Νεοελληνικό κράτος. Όπως έχετε πει άλλωστε, υποχρεωθήκαμε να οπισθοδρομήσουμε για να ¨εκσυγχρονιστούμε¨. Θα ήταν χρήσιμη η γνώμη σας επ΄αυτού.
Πρέπει να δημιουργήσουμε νέα εργαλεία κοινωνικού αγώνα με τα οποία ο πολίτης θα επιδιώξει τη θεσμοθέτηση της συλλογικής συμμετοχής του στην πολιτική, εδώ και τώρα. Πρέπει να προσπαθήσουμε να επισπεύσουμε και να οδηγήσουμε τη διαδικασία εξέλιξης. Όπως λέτε και ο ίδιος, ποτέ στην ιστορία οι κρατούντες δεν απεμπόλησαν την εξουσία από μόνοι τους. Αλλά και ποτέ η κατάρρευση ενός σάπιου πολιτικού συστήματος δεν οδήγησε σε εξελικτικά ανώτερες και δημοκρατικότερες καταστάσεις αν δεν υπήρχαν οργανωμένοι φορείς, με κάποιας μορφής εξουσία στα χέρια τους, έτοιμοι να φέρουν ¨χειροπιαστές¨ εναλλακτικές στο προσκήνιο. Ακόμα και όταν γίνεται αυτό, βλέπουμε δυνάμεις ή ολόκληρες τάξεις να ηγούνται των κοινωνικών αγώνων για αλλαγή ως αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας, και στο τέλος να αποσπούνται από αυτήν και απλώς να αντικαθιστούν τους προηγούμενους στη καταδυνάστευση του κοινωνικού συνόλου. Δείτε π.χ. την αστική τάξη και την αντικατάσταση των μοναρχιών να φτάνει στον 20ο αιώνα να δημιουργεί τις δυνάμεις της λεγόμενης Αγοράς που ελέγχουν μέχρι σήμερα τη πολιτική ζωή παγκοσμίως.
Η τεχνολογία μπορεί δυνητικά να προσφέρει τέτοια εργαλεία, αλλά από την άλλη είναι πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιηθεί για τον αντίθετο σκοπό από τους κρατούντες, οι οποίοι δρουν θεσμικά, μεθοδικά και οργανωμένα. Είναι χαρακτηριστικό και ανησυχητικό το πώς σχεδόν όλες οι επιστημονικές ανακαλύψεις σε επιστήμες όπως η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία και η ψυχολογία καταλήγουν να χρησιμοποιούνται περισσότερο από τους κρατούντες για τη χειραγώγηση των πολιτών και της πολιτικής τους συμπεριφοράς, παρά από τη μάζα των πολιτών για τη χειραφέτησή της και τον εκδημοκρατισμό της πολιτικής. Πώς να ξεπεραστεί αυτό το δομικό εμπόδιο και ο φαύλος κύκλος που δημιουργεί;
Δημήτρης Μαχαίρας
Κε καθηγητά, λέτε ότι στη χώρα "εχει επιβληθεί καθεστώς κατοχής".
ΑπάντησηΔιαγραφήΜπορείτε να μας διευκρινήσετε το πότε ακριβώς επιβλήθηκε αυτό το καθεστώς και ποιά η χρονική σύνδεση της συγκεκριμένης " επιβολής" με την υπόθεση Don Pacifico ή αλλοιώς με τα "Παρκερικά" γεγονότα;
Ξέρετε, πρίν λίγα χρόνια, ένας Τούρκος στρατιωτικός είχε βάλει το εξής ερώτημα: Εσείς οι Ελληνες επαναστατήσατε το 1821 και φύγατε από την επιρροή μας, εντάξει. Το που πήγατε, το καταλάβατε;;"
Παναγιώτης Πέττας
Αγία Παρασκευή